Thuế gián thu là gì? Các loại thuế gián thu trên thị trường Việt Nam
Thuế là một hình thức thu tiền của chính phủ từ các cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp để hỗ trợ cho các hoạt động công cộng và phục vụ lợi ích chung của xã hội. Thuế được áp dụng trên nhiều loại thu nhập và hoạt động kinh doanh, như thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng (VAT), thuế thu doanh nghiệp, thuế bất động sản, và nhiều loại thuế khác. Các loại thuế được phân loại thành thuế trực thu và thuế gián thu. Mặc dù phổ biến nhưng không phải ai cũng hiểu rõ thuế gián thu là gì và các loại thuế gián thu hiện nay. Bài viết này sẽ chia sẻ đến các bạn các thông tin sau.
Tìm hiểu thuế gián thu là gì?
Thuế gián thu là thuế thu đối với người tiêu dùng thông qua việc nộp thuế của người trực tiếp sản xuất, tổ chức kinh doanh.
Thuế gián thu được xem là loại thuế không trực tiếp đánh vào thu nhập và tài sản của người nộp thuế mà đánh vào một cách gián tiếp thông qua giá cả hàng hóa và dịch vụ.
Tính gián thu của loại thuế này thể hiện ở chỗ, người nộp thuế và người trực tiếp chịu thuế hoàn toàn khác nhau. Trong đó, người nộp thuế là người sản xuất, kinh doanh, người chịu thuế là người tiêu dùng hàng hóa dịch vụ được cung ứng ra thị trường vì số thuế nhà nước thu là một bộ phận cấu thành nên giá của sản phẩm, dịch vụ.
Minh họa cụ thể cho thuế gián thu: Khi người tiêu dùng mua hàng ở siêu thị, cửa hàng tiện lợi,… bạn sẽ nhận hóa đơn thì cuối mỗi hóa đơn luôn có dòng thuế GTGT. Tùy vào từng sản phẩm sẽ có các mức thuế suất khác nhau (0%, 5%, 8%, 10%,…). Đây là một phần của thuế gián thu mà bạn phải trả khi mua hàng hóa, dịch vụ.
Như vậy, hiện nay thuế gián thu được xem là nguồn ngân sách lớn cho nhà nước và dễ quản lý vì người sản xuất kinh doanh không phải là người trực tiếp chịu thuế nên hạn chế nhiều nguy cơ trốn thuế của đơn vị kinh doanh sản xuất.
Thuế gián thu là gì? Có các loại thuế gián thu nào?
Các loại thuế gián thu phổ biến hiện nay
Thuế gián thu cũng có nhiều loại, các mục thuế sau đây là loại thuế gián thu thường gặp:
- Thuế giá trị gia tăng
- Thuế tiêu thụ đặc biệt
- Thuế bảo vệ môi trường
- Thuế tài nguyên
- Thuế nhập khẩu, thuế xuất khẩu
Thuế gián thu là các loại thuế nào?
Các quy định về loại thuế gián thu
Thuế xuất khẩu, nhập khẩu
Theo quy định, thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu được áp dụng đối với những trường hợp có hàng hóa xuất khẩu sang nước khác đồng thời có sự thỏa thuận ưu đãi về thuế xuất khẩu trong quan hệ thương mại đối với lãnh thổ Việt Nam. Mức tính thuế thông thường được quy định với mức là 150% thuế suất ưu đãi của từng mặt hàng tương ứng.
Thuế tiêu thụ đặc biệt
Đây là loại thuế đánh vào một số loại mặt hàng, dịch vụ mang tính xa xỉ nhằm điều tiết việc sản nhập, xuất khẩu và tiêu dùng xã hội. Góp phần tăng thu cho ngân sách Nhà nước, tăng cường quản lý sản xuất kinh doanh đối với những hàng hóa, dịch vụ chịu thuế. Một số sản phẩm, dịch vụ được chịu thuế gián thu có thể kể đến bia, thuốc lá, kinh doanh vũ trường, kinh doanh gôn (golf), kinh doanh xổ số, kiến thiết,...
Thuế giá trị gia tăng
Là một loại thuế gián thu được tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh từ quá trình sản xuất - lưu thông cho đến quá trình chuyển đến người tiêu dùng. Việc tính thuế chỉ được tính trên phần giá trị tăng thêm mà không phải đối với toàn bộ giá trị hàng hóa, dịch vụ. Mọi đối tượng tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ trong xã hội đều phải chịu thuế giá trị gia tăng. Trong trường hợp cần khuyến khích tiêu dùng hoặc hạn chế việc trả tiền thuế của người tiêu dùng, Nhà nước sẽ không đánh thuế hoặc đánh thuế với mức thuế suất thấp nhất.
Thuế bảo vệ môi trường
Đây là mức thuế đóng bắt buộc đối với những hoạt động có tác động, ảnh hưởng đến môi trường. Số thuế thu từ các hoạt động ảnh hưởng đến môi trường sẽ nộp vào Ngân sách Nhà nước, do cơ quan Nhà nước quản lý. Có thể hiểu thuế bảo vệ môi trường là một loại thuế gián thu, nhắm vào các sản phẩm, hàng hóa khi người tiêu dùng sử dụng và có tác động đến môi trường. Các mặt hàng chịu thuế bảo vệ môi trường bao gồm xăng dầu, than đá, dung dịch hydro-chloro-fluoro-carbon (dung dịch HCFC), túi ni lông, thuốc trừ cỏ, thuốc bảo quản lâm sản…
Thuế tài nguyên
Các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp thực hiện hoạt động khai thác tài nguyên bắt buộc đăng ký nghĩa vụ khai thuế, đóng thuế theo quy định của Pháp luật về thuế tài nguyên. Một số loại tài nguyên cần thực hiện đóng thuế tài nguyên khi khai thác gồm có: khoáng sản kim loại, không kim loại, dầu thô, khí tự nhiên, khí than, động vật, thực vật và hải sản tự nhiên.
Bài viết trên đây đã giúp bạn phần nào hiểu được các loại thuế gián thu phổ biến cũng như những đặc điểm cốt lõi của Thuế gián thu. Trong quá trình hoạt động kinh doanh, bạn cần tìm hiểu thêm các vấn đề liên quan đến thuế suất, có thể liên hệ ngay đến TTSOFT để được tư vấn. Cụ thể phần mềm CrystalBooks hỗ trợ bạn theo dõi cũng như hạch toán các loại thuế gián thu chi tiết và dễ dàng quản lý.